अमेरिकाका नवनिर्वाचित राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले आगामी जनवरी २० मा एक विशेष समारोहका बीच शपथ लिएसँगै ह्वाइट हाउसमा पुनरागमन गर्दैछन् । लामो समयपछि राष्ट्रपति बनेर पुनः ह्वाइट हाउसमा फर्किने तयारीमा रहेका ट्रम्प बिदा हुन लागेका वर्तमान राष्ट्रपति जो बाइडेनको निर्णयले हैरानीमा पर्ने देखिन्छन् ।
विश्व शक्ति राष्ट्र अमेरिकाको ह्वाइट हाउसमा अबको करिब डेढ महिनापछि नवनिर्वाचित राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पको पुनरागमन हुँदै छ । वर्तमान उपराष्ट्रपति कमला ह्यारिसलाई पराजय गर्दै ट्रम्प दोस्रो कार्यकालका लागि अमेरिकाको राष्ट्रपतिमा फर्किन लागेका हुन् । सन् २०१६ मा निर्वाचित ट्रम्प २०२० को निर्वाचनमा पराजित भएका थिए । अघिल्लो कार्यकाल उनका लागि केही सहज भए पनि यो कार्यकाल चुनौतीपूर्ण बन्न सक्ने देखिएको छ ।
नम्बर १. ट्रम्पको कार्यकाल हैरानीको संघारमा
राष्ट्रपति चुनावको दौडका क्रममा ट्रम्पले रुस युक्रेन युद्धलाई रोक्ने बाचा गरेका थिए । बाचा त गरे तर युद्धविराम भन्दा पनि झनै युद्ध चर्किने बाटोतर्फ अग्रसर भएको छ । युद्ध झनै चर्किनुमा अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनको गलत निर्णयलाई मान्न सकिन्छ । बाइडेन प्रसाशनले केही दिनअघि मात्रै युक्रेनलाई लामो दूरीको हतियार प्रयोग गर्न अनुमति दिएको थियो । सो निर्णयपछि रुष्ट बनेको रुसले युक्रेनविरुद्धको लडाईंमा नयाँ हतियार प्रयोग गर्दै चेतावनीपूर्ण जवाफ फर्काएको छ । यतिमात्रै नभई रुसले उत्तर कोरियामा निमार्ण भएका हतियारहरु समेत प्रयोग गर्न थालेपछि युद्धले नयाँ मोड लिएको छ । यो युद्ध कहिले अन्त्य हुन्छ, झनै अनिश्चित बन्दै गएको छ ।
नम्बर २. पद सम्हाल्नुअघि नै ट्रम्पलाई अरब राष्ट्रले दिएको कठोर सन्देश
कट्टर दुस्मन साउदी अरब र यूएईले इरानसँग तनाव कम गर्ने र सम्बन्ध सुधार गर्ने संकेत दिएका छन् । अमेरिकामा ट्रम्प प्रशासनको विदेशमन्त्री बन्न लागेका मार्को रुबियो इरानका कट्टरविरोधी हुन् । उनले इरानलाई आतंकवादीको शासन भएको देश भन्दै चर्को आलोचना गर्दै आएका छन् । उनी चीनलाई पनि अमेरिकाको सबैभन्दा ठूलो विरोधी ठान्छन् ।
इजरायलको पक्षमा बलियो रूपमा उभिएका ट्रम्प राष्ट्रपति बनेसँगै ५० मुस्लिम देशका नेताहरू साउदीमा भेला भएका छन् । जहाँबाट साउदीका राजकुमार सलमानले इरानमाथि हमला नगर्न इजरायललाई चेतावनी नै दिए । लेबनानको हिज्बुल्लाह र गाजामा हमासमाथिको हमला तथा शृङ्खलाबद्ध रूपमा नेतृत्वको हत्याले इजरायल र इरानबीच तनाव चुलिएको छ । दुवै एकअर्काविरुद्ध मिसाइल हमलामा उत्रिएका छन् । अब यो क्षेत्रलाई लिएर अमेरिकी नीति के हुन्छ भन्ने चासो सर्वत्र छ । राष्ट्रपति बनेसँगै ट्रम्पले मुस्लिम समुदायलाई अमेरिका वा इरानमध्ये एक रोज्न दबाब दिए भने के हुन्छ ? यो सबैभन्दा जटिल प्रश्न बन्ने देखिन्छ ।
नम्बर ३. छिमेकी देश मेक्सिकोसंग खटपट
ट्रम्पले बारम्बार अमेरिकी सीमामा अवैध आप्रवासीलाई रोक्न मेक्सिकोसंग सम्झौता गर्ने बताउँदै आएका छन् । पछिल्लो पटक मेक्सिकोसंग बार्ता भएको ट्रम्पले बताउँदै आएका थिए । तर मेक्सिकोकी राष्ट्रपति क्लाउडिया शेइनबमले उनको यो दाबीबारे प्रतिक्रिया दिएकी छन् । शेइनबमले पनि मेक्सिको सीमा बन्द गर्ने स्थितिमा नभएको अभिव्यक्ति दोहो¥याउँदै मानव अधिकारलाई सम्मान गर्दै आप्रवासनको समस्यालाई सम्बोधन गर्ने बताएकी छन् । ट्रम्पले सीमाबाट अवैध आप्रवासी आउने क्रम नरोकिए आगामी जनवरीमा पदभार सम्हालेपछि मेक्सिको र चीनबाट आउने सामानमा २५ प्रतिशतसम्म अतिरिक्त कर लगाउने धम्की नै दिइसकेका छन् ।
नम्बर ४. चीनसंगको सम्बन्धमा फेरि तिक्तता
त्यसो त चीन र अमेरिकाको सम्बन्ध त्यति राम्रो बन्न सकेको छैन । पहिलो कार्यकालमासमेत ट्रम्पको सम्बन्ध चीनसँग सहज हुन सकेको थिएन । यस पटक पनि चुनावी अभियानदेखि नै चीनबाट आउने हरेक सामानमा ६० प्रतिशतसम्म कर लाउने बताउँदै आएका छन् । यसमा चीनले असन्तुष्टि जनाउन थालिसकेको छ भने अमेरिका र चीनबीच फेरि व्यापार युद्ध चर्किने सम्भावना बढेर गएको छ । चीनले यसको परिणाम राम्रो नहुने बताउँदै कसैले पनि व्यापार युद्ध जित्न नसक्ने प्रतिक्रिया जनाइसकेको छ । तसर्थ, ट्रम्पको यो दोस्रो कार्यकाल हैरानी र समस्याग्रस्त बन्ने विश्लेषण हुन थालिसकेको छ । तर पनि उनले कार्यभार सम्हाल्न अझै केही समय रहेकाले उनी ह्वाइट हाउस प्रवेश गरेपछि अमेरिकी र विदेश नीति कस्तो बन्छ ? त्यसले ट्रम्पलाई कुन रुपमा अगाडि बढाउने छ ? त्यो भने सबैको चासोको केन्द्रमा रहेको देखिन्छ ।
प्रतिक्रिया